Het octrooi

[inleiding] [opbouw] [voorbeeld]

Inleiding

Deze pagina bevat een korte inleiding over de opbouw van een octrooi.

Deze pagina is NIET bedoeld als handleiding voor mensen die zelf een octrooi willen schrijven. De indiening van een octrooi dat niet door een deskundige is opgesteld kan ernstige nadelige gevolgen hebben voor de commerciële kansen van Uw vinding. Schakel hiervoor een octrooigemachtigde in. Voor adressen van octrooigemachtigden, bezoek: www.octrooigemachtigde.com

Noot: het opstellen van een concept-octrooi ter verduidelijking van uw vinding, kan uiteraard wél nuttig zijn wanneer u een offerte aan gaan vragen bij een octrooigemachtigde

De opbouw van een octrooi

[1] Beschrijving
korte productbeschrijving;
probleemstelling
bestaande oplossingen (met verwijzingen naar octrooidocumenten) en nadelen van de bestaande oplossingen;
oplossing volgens de vinding (en voordelen t.o.v. bestaande oplossingen);
toelichting van de tekeningen

[2] Conclusies
een nauwkeurige formulering van het gevraagde monopolie. De conclusies bestaan uit twee zinsdelen, gescheiden door de woorden "met het kenmerk dat". In het eerste zinsdeel wordt een bestaand "object" beschreven, in het tweede deel van de zin wordt beschreven wat het object "volgens de vinding" bijzonder maakt.

[2] Tekeningen
"Gelijkmatig getrokken, duurzame lijnen." Bij de tekeningen staan slechts verwijzingen.De toelichting op de tekeningen staat in de beschrijving.

[3] Uittreksel
Mimimaal 50 woorden, maximaal 250 (150 indien het uittreksel een figuur bevat). Het uittreksel wordt afgedrukt op het voorblad en dient slechts ter oriëntatie. De kwaliteit van het uittreksel heeft geen juridische consequenties voor de "houdbaarheid" van het octrooi. Mensen die octrooionderzoek doen kunnen aan de hand van het uittreksel snel zien of het de moeite waard is om het document nader te onderzoeken.

Voorbeeld

De uitvinding

Als voorbeeld nemen we een octrooiaanvrage voor een beschuitje.  (Feitelijk is dit onjuist: de aanvrage is een formulier. Beschrijving, conclusies, uittreksel en tekeningen zijn bijlagen bij de aanvrage.)

Geïnspireerd door de beschuitjesoorlog tussen Uitvinder Theo Tempels en beschuitmaker Bolletje (2002) hebben velen zich het hoofd gebroken over de vraag hoe ze nu op eenvoudige wijze een beschuitje uit de verpakking zouden kunnen halen zónder één van beiden te beschadigen. 

Het aanpassen van de vorm van de bodem zou een oplossing kunnen zijn. Als we nabij de rand op een thee- of koffieschoteltje drukken, zal dat omhoog komen. Dat kan ook met een beschuitje.

Bij het schrijven van het onderstaande voorbeeld heb ik mij laten inspireren door het orginele octrooi op het beschuit met de uitsparing ( zie octrooinummer NL1012379 ). Het origineel werd geschreven en succesvol verdedigd door octrooigemachtigde Ir. B. Herman J. Shumann.

---

PRODUKTBESCHRIJVING
De uitvinding betreft een beschuit of andersoortig platvormig baksel zoals bijvoorbeeld een rijstwafel en dergelijke. Dit soort producten wordt verpakt in een nauwsluitende cylindervormige verpakking.

PROBLEEMSTELLING
De beschermende verpakking wordt door de consument aan één zijde geopend waarna de consument het bovenste product uit de verpakking kan nemen. Naarmate de consument meerdere producten uit de verpakking heeft genomen wordt het moeilijker een volgend product uit de verpakking te nemen zonder het eerst product of de verpakking te beschadigen.

BESTAANDE OPLOSSING
In octrooischrift NL 1012379 van datum 17-06-1999 is een oplossing beschreven welke volgens conclusie 1 het kenmerk heeft dat het product aan zijn omtreksrandzone is voorzien van een randuitsparing waarin de top van een vinger van een consument past zodanig dat de consument het bovenste product van een in een strakke folieomhulling verpakte stapel producten kan uitnemen door de genoemde vingertop in de genoemde uitsparing te steken en het product aan het aan de uitsparing grenzende randsonderdeel aan te grijpen.
(bron: octrooischrift NL 1012379 van 17-06-1999)

Nadelen van bovengenoemde oplossing zijn naast de toename van de breekbaarheid van het product onder andere de aantasting van het bovenaanzicht van het product en verkleining van het gebruikelijk besmeerbare oppervlak van het product. De aanwezigheid van hinderlijke inkepingen of uitsparingen in de omtreksrand van het product lijdt onvermijdelijk tot een verminderde besmeerbaarheid welke tot uiting komt in ophoping van smeerbare bestanddelen in voornoemde uitsparingen.

In voornoemd octrooi wordt ook een oplossing beschreven waarbij een randuitsparing een rechte vorm bezit. (Zie figuur 3 van octrooischrift NL 1012379). Nadeel van deze uitvoering is echter dat ook hier het bovenaanzicht wordt aangetast en het gebruikelijk smeerbare oppervlak word verkleind.

OPLOSSING VOLGENS DE VINDING
Het is een doel van de vinding, het product op zodanige wijze uit te voeren, dat het op eenvoudige wijze uit de verpakking kan worden genomen zonder het bovenaanzicht te veranderen of het smeerbaar oppervlak te verkleinen. Door het ontbreken van hinderlijke inkepingen en dus in stand houden van de ronde vorm van het product blijven de esthetische en mechanische eigenschappen van het product intact. Het opeenhopen van bijvoorbeeld margarine of vruchtenjam in de uitsparingen in de omtreksrand zal achterwege blijven.

Door het oppervlak van het bodemdeel te verkleinen en het ontstane bodemdeel door middel van een hellend vlak te verbinden met de rand van het product of de platte bovenzijde van het product, ontstaat de mogelijkheid het product te doen kantelen.

Door nabij de omtreksrand van het product volgens de vinding neerwaartse druk uit te oefenen zal het product kantelen waarna er ruimte ontstaat tussen de verpakking en het product, waardoor het product op eenvoudige wijze uit de verpakking kan worden genomen.

CONCLUSIES
1. Plat product, zoals een baksel, bijvoorbeeld een beschuit, een koekje, een cracker of dergelijke, met het kenmerk, dat de hoek tussen de rand en het bodemoppervlak van het product zodanig groter is dan negentig graden dat het product na het uitoefenen van neerwaartse druk nabij de omtreksrand zal kantelen waardoor er ruimte ontstaat tussen het product en de verpakking waardoor het product eenvoudig uit de verpakking kan worden genomen.

TEKENINGEN
De uitvinding zal nu worden toegelicht aan de hand van bijgaande tekeningen. Hierin tonen:
- figuur 1 achtereenvolgens een bovenaanzicht, een zijaanzicht en een onderaanzicht van een product volgens de vinding. waarbij de verbinding tussen het bodemdeel en de omtreksrand de vorm heeft van een rechte lijn.
- figuur 2 een tweetal andere uitvoeringen van een product volgens de vinding in bovenaanzicht, zijaanzicht en onderaanzicht.

UITTREKSEL
Beschuit
Een plat product, zoals een baksel, bijvoorbeeld een beschuit, een koekje, een cracker of dergelijke, met het kenmerk, dat de hoek tussen de rand en het bodemoppervlak van het product zodanig groter is dan negentig graden dat het product na het uitoefenen van enige neerwaartse druk nabij de omtreksrand zal kantelen.